poniedziałek, 14 listopada 2011

Goth (subkultura)




„Got jest zafascynowany tym, co tajemnicze, niesamowite, pełne grozy i patosu zarazem(...) Nieodgadnione ruiny średniowiecznych zamków, strzeliste gotyckie katedry, stare opuszczone domy, ciche cmentarze powodują, że oddycha głębiej".



Pierwotnych korzeni nurtu gotyckiego należy doszukiwać się w II połowie XVIII w., kiedy to Anglik, Horacy Walpole napisał swój słynny "Zamek w Otranto", powieść będąca pierwszym „dzieckiem” gotyckiej literatury grozy, zapoczątkowująca ruch zwany gotycyzmem. Wielbicieli talentu Walpole’ a nazywało się „gotami”, również z racji na ich ciemne stroje. Z pewnością łatwo zauważyć, że od samego początku, słowa „gotyk”, czy „gotycki” miały wieloznaczne konotacje, silnie związane z literaturą. Powieści gotyckie, popularyzowane na przełomie XVIII i XIX wieku są kwintesencją klasycznego pojmowania subkultury gotyckiej – groza, cmentarze, ruiny, wątki wampiryczne, romantyzm i melodramatyzm tworzyły nastój pożądany przez wielbiciela gotyku. 

Goci w źródłach antycznych
Pliniusz Starszy - uczony rzymski żyjący w I w. n.e. w dziele Historia naturalis, wymienia nazwę Gutones. W pochodzącej z I w. n.e. siedemnastotomowej "encyklopedii" Geografica autorstwa Greka imieniem Strabon - geografa, historyka, filozofa i podróżnika, występuje określenie Butonowie. W opisie plemion germańskich - De origine et situ Germanorum (najczęściej cytowanym pod skróconym tytułem Germania), sporządzonym w I w. n.e. przez rzymskiego historyka Tacyta, pojawia się nazwa Gotones. W przekazie Ptolemeusza - geografa rzymskiego z II lub III w. n.e., zawartym w dziele Geografica, wymienieni są Gytonowie. Historyk bizantyjski - Prokopiusz z Cezarei (490-562 r. n.e.), w pracy Bellum Gothicum wspomina z kolei o Gautonach. Zdaniem językoznawców, wszystkie te nazwy, choć różnie brzmiące, używane były na określenia jednego plemienia - Gotów.
          W VI w. n.e. powstaje znaczące dzieło pt. Historia Getica pióra Kasjodora, dygnitarza na dworze króla Ostrogotów Teodoryka i jednocześnie jego sekretarza. Choć nie przetrwało ono do naszych czasów, to dysponujemy, jak się wydaje, jego obszernym streszczeniem autorstwa mnicha, historyka i kronikarza gockiego imieniem Jordanes. Jak wiadomo, dzieło Kasjodora zostało mu użyczone do przeczytania, a ten sporządził z niego szczegółowe notatki, które w roku 551 wydał jako De origine actibusque Getarum czyli Gethica. Jest to główne źródło do poznania historii Gotów od chwili, gdy pojawili się oni na ziemiach polskich. Z jego pomocą omówimy niektóre istotne dla nas zagadnienia.

Skąd przybyli na ziemie polskie? 
"Z tej więc wyspy Skandii, jak gdyby z kuźni ludów lub raczej z kolebki szczepów, wyruszyli niegdyś Gotowie ze swoim królem, imieniem Berig. Pamięć o zdarzeniu zachowuje się dotąd. Ziemi, której schodząc z okrętów dotknęli stopami, zaraz nadali miano. Miejsce to bowiem jeszcze dzisiaj nazywa się Gothiskandia".
(Jordanes, Gethica, 25)
          Wśród naukowców zajmujących się badaniami początków wielkiej wędrówki Gotów, od wielu lat trwa spór o to, gdzie znajdowała się "mityczna" Skandia i Gothiskandia. Pomimo wielu kontrowersyjnych hipotez dotyczących lokalizacji Skandii (prowincja Västergotland, Őstergotland, wyspa Gotlandia), pewne jest jedynie to, iż Goci przybyli na ziemie polskie z północy, pokonując na łodziach Morze Bałtyckie. Podobne problemy interpretacyjne dotyczą obszaru, na którym Goci mieliby zejść ze swych okrętów - Gothiskandii. Wśród tych miejsc wymienia się Półwysep Jutlandzki, ujście Odry lub Wisły, a nawet Zatokę Ryską. Prowadzone w ostatnich latach badania archeologiczne zdają się jednak wskazywać na rejon wybrzeża Zatoki Gdańskiej.

W "starym" stylu
U Homera kolor czarny jest tożsamy ze śmiercią. Stroje i biżuteria noszone przez klasyczne gotki, to bardzo często ubiory stylizowane na minione epoki, przykładowo XIX w., gorsety, duże dekolty, obfitość koronek i falban; z biżuterii misternie plecione krzyże, dekoracyjne kolczyki ,bogato zdobione pierścienie. Jest to estetyka piękna, mocno historyzująca, przywołująca nostalgię za tym, co minęło. Można to odebrać jako odrzucenie współczesności i powrót do dawnych wyznaczników piękna, które w naszych czasach nie są już tak istotne, dezaktualizują się. Niestety, czasem stylizacja gotycka jest przekombinowana, pojawia się w niej za dużo elementów na raz, przesadzone makijaże i stroje, co daje raczej niegustowny efekt.


Wygląd
Stereotyp mody gotyckiej to ciemne mroczne stroje. Wygląd silnie wypełniony erotyzmem. Stereotypowy gotycki wygląd to czarne włosy, ostry wyzywający makijaż, ciemne paznokcie, ciemny strój, piercing, tradycyjnie stroje z epoki elizabethańskiej, wiktoriańskiej, średniowieczne lub też nawiązujące do klimatów batcave w stylu bardziej punkowym. Z klasycznego wyglądu, wraz z rozwojem styli muzycznych, wyewoluowała duża ilość odmiennych styli, na pierwszy rzut oka zupełnie do siebie niepodobnych, takich jak gothic lolita czy cybergoth.

W sukniach damskich pojawiają się często elementy gorsetowe, wzorowane na epoce wiktoriańskiej, ale również na modzie francuskiej 17 i 18 wieku, gdzie gorsety królowały. Współczesne gotyckie gorsety nie mają już zadania ścisnąć talii kobiety, aż do utraty tchu, lecz są luźną interpretacją ówczesnej mody i pozostając jedynie elementem dekoracyjnym, podkreślają kobiece kształty.

Strój gotycki jest często podkreślony poprzez buty glany. Pojawiają się długie skórzane płaszcze, czarne koszule, ciemne okulary, obroże, na rękach pojawiają się pieszczochy.

Typowa biżuteria gotycka to: pierścienie, sygnety, pancerze, bransoletki... Najczęściej ich design idzie w kierunku starogermańskim lub celtyckim.

Ciekawym dodatkiem dla kobiet są koronkowe rękawiczki, które są ukłonem w kierunku stylu wiktoriańskiego.

Źródła: http://wwww.stacjakultura.pl/1,3,933,Subkultura_gotycka_w_ujeciu_klasycznym,artykul.html
http://www.modaistyl.pl/modagoth1.php

1 komentarz: